Yazı dizimizin bu son bölümünde ise, LEED ve BREEAM dışında dünyada kullanılan diğer yeşil bina değerlendirme sistemlerinden bazılarını kısaca tanıttık.
Sürdürülebilir inşaat için yerel standart ve kanunları göz önüne alarak milliyetçi bir odaklanma yoluyla ölçütlerini belirleyen birçok uluslararası yeşil bina sertifikasyon sistemi vardır. Daha önce yazılarımızda Türkiye’de en çok kullanılan sertikika sistemleri LEED ve BREEAM hakkında bilgi vermiştik. Yazı dizimizin bu son bölümünde ise, LEED ve BREEAM dışında dünyada kullanılan diğer yeşil bina değerlendirme sistemlerinden bazılarını kısaca tanıttık.
Energy Star - ABD
Energy Star Değerlendirme Sistemi - bir binanın enerji ve su kullanımını değerlendirmek için kıyaslama yöntemi kullanan EPA (ABD Çevre Koruma Ajansı) ve DOE (ABD Enerji Bakanlığı) tarafından oluşturulan bir derecelendirme sistemidir. (Energy Star bir ürün sertifikasyon programına da sahiptir.)
Energy Star web sitesinde belirtildiği üzere, binaları benzer binalarla karşılaştırmak için, Enerji Bakanlığı Enerji Bilgi İdaresi Başkanlığı tarafından yapılan ulusal bir araştırmadan istatistiksel örnek modeller kullanılır.
Ticari Bina Enerji Tüketimi Araştırması (CBECS) olarak bilinen bu ulusal araştırma, her dört yılda bir düzenlenmekte ve bina özellikleri ve enerji kullanımı hakkında ABD genelinde binlerce binadan veri toplanmaktadır.
Binanızın emsal karşılaştırma grubu, CBECS anketindeki benzer inşaat ve işletme özelliklerine sahip binalardır.
50 derecelendirmesi, binanın enerji tüketim açısından, ülke genelindeki tüm benzer yapıların %50'sinden daha iyi performansa sahip olduğunu gösterirken, 75 derecelendirmesi, ülke genelindeki tüm benzer yapıların %75'inden daha iyi performansa sahip olduğunu gösterir.
Energy Star derecesi almak için, bir projenin enerji kullanımı, çevrimiçi portföy yöneticisi ile izlenmeli ve 75 veya daha fazla puan alıyor olmalıdır.
Green Globes – Kanada, ABD
Green Globes, Kanada menşelidir ve 2004 yılında GBI (Green Building Initiative-Yeşil Bina Girişimi) tarafından ABD'ye getirildi. Şimdi birçok federal, eyalet ve belediyede tanınmaktadır.
Binalar, enerji, iç mekan, arazi, su, kaynaklar, emisyonlar ve proje / çevresel yönetim olmak üzere yedi kategoride 1.000 puanlık bir skalada değerlendirilmektedir. Kullanıcılar, Green Globes'a özgü belirli kredilerin bir proje için geçerli olmayabileceğini belirtebilir. Ayrıca önkoşul da bulunmamaktadır.
Green Globes değerlendirmesi, binanın yerinde değerlendirmesini yapmak için Green Globes Değerlendiricisi (Green Globes Assessor) gerektirir. Bu, çevrimiçi dokümantasyonda bildirilen hak taleplerinin doğrulanmasını sağlar. Ticari ya da konut yeni bina ve mevcut binalar Green Globes kullanılarak değerlendirilebilir.
Green Globes sertifikasına doğru atılan ilk adım, tasarım ve inşaat sürecinde çeşitli aşamalarda gerekli olan, kendi kendini bildiren (self-reported) çevrimiçi değerlendirme raporunu tamamlamaktır.
İnşaat belgelerinin aşamasında ve önemli ölçüde tamamlandıktan sonra, Green Globes Değerlendiricisi ankette yapılan talepleri doğrulamak için bir saha ziyareti gerçekleştirir. Doğrulama onaylandıktan sonra, bir ile dört globe arasında değişen Green Globes sertifikası kazanılabilir.
LBC - Living Building Challenge - ABD
Living Building Challenge (Yaşayan Bina Değerlendirmesi) ILFI (International Living Future Institute-Uluslararası Yaşayan Gelecek Enstitüsü) organizasyonu çatısı altında performansa dayalı bir sistemdir.
LBC, %100 net sıfır enerji, %100 net sıfır su, yerinde yenilenebilir enerji ve %100 geri dönüşüm veya inşaat atığının yeniden kullanılması gibi sıkı talepleri vardır. Arazi, su, enerji, malzemeler, sağlık, eşitlik ve güzellikleri inceler. Tüm kategoriler zorunludur ve bugün piyasadaki en katı yeşil bina sertifika sistemidir. Yerinde denetim, Uluslararası Yaşayan Gelecek Enstitüsü (ILFI) üyesi tarafından yapılmalıdır.
Çevrimiçi kayıt olduktan sonra, projeler, uygunlukla ilgili tartışmaların yapıldığı yaşayan bina topluluğuna (living building community) katılmalı ve belgeler oluşmalıdır. Sertifikasyon, proje tamamlandıktan sonra on iki ay içinde gerçekleşir ve uygunluğu sağlamak için yerinde bir denetim yapılır.
NZEB - Net Zero Energy Building - ABD
ILFI (International Living Future Institute-Uluslararası Yaşayan Gelecek Enstitüsü) Living Building Challenge sertifikası çatısı altında NZEB - Net Zero Energy Building (Net Sıfır Enerji Binası) için bir sertifika seçeneği sunmaktadır. Bu binaların, yıllık enerji ihtiyacının %100’ü yerinde “yenilenebilir enerji” ile sağlanmaktadır.
NZEB sertifikası verilmesi, binanın gerçekten talep edilen şekilde çalıştığını, net yıllık ihtiyacı aşması için güneşten, rüzgardan veya topraklardan enerji kullandığını doğrular. Bir bina bu sertifikayı kazanmak için, LBC - Living Building Challenge değerlendirmesinin beş gereksinimini karşılamalıdır:
Büyümenin Sınırları, Net Sıfır Enerji, Doğa Hakkı, Güzellik ve Ruh, İlham ve Eğitim. ILFI'a göre dünyanın herhangi bir yerinde yeni veya mevcut neredeyse her bina NZEB sertifikalı olabilir.
PHIUS - Passive House Institute US - ABD
Passive House Institute US (Pasif Ev Enstitüsü) karmaşık ABD iklimlerine hitap etmek için ABD Enerji Bakanlığı (DOE) Building America lisansı altında geliştirilen, iklim özellikli bir pasif yapı standardı ve sertifikasyon sistemini uygular.
PHIUS + 2015 Pasif Yapı Standartına göre tasarlanan ve inşa edilen binalar, yönetmeliklere uyumlu bir binayla karşılaştırıldığında, ısıtma için %86 daha az enerji ve soğutma için %46 daha az enerji tüketiyor (iklim bölgesi ve bina türüne göre).
PHIUS + 2015, belirli bir konum için mümkün olan en dayanıklı, esnek ve enerji verimli binayı elde etmek için uygun maliyetli bir çözüm sunmayı amaçlayan, iklime özgü konfor ve performans kriterlerine dayanan ilk ve tek pasif yapı standardıdır.
PHIUS + 2015 Pasif Yapı Standartı uluslararası geçerlidir. Güney Kore ve Japonya'da sertifikalı projeler var ve Çin ve İsrail'de de sertifikalandırma aşamasında projeler var. PHIUS, Kuzey Amerika'da eğitim gören, sertifikalı birçok pasif bina uzmanının bulunduğu önde gelen eğitim enstitüsüdür. PHIUS, pasif yapıların ve halen devam etmekte olan pasif inşaatın %95'inin önde gelen sertifikalandırıcısıdır. Ayrıca Alman Enstitüsü de (German Institute) ABD'de aktiftir ve program kapsamında tüm pasif yapı inşaatının yaklaşık% 5'ini sertifikalandırmıştır.
SITES - Sustainable Sites Initiative - ABD
GBCI (Green Business Certification Inc.) tarafından idare edilen Sürdürülebilir Araziler Girişimi “SITES”, sürdürülebilir arazileri ayırt etmek, performanslarını ölçmek ve değerlerini yükseltmek için kapsamlı bir derecelendirme sistemi sunar.
SITES sertifikası, milli parklardan kurumsal kampüslere, sokak görünümünden evlere kadar, binalı veya binasız alanlarda bulunan geliştirme projeleri içindir.
SİTES, peyzaj mimarları, tasarımcılar, mühendisler, mimarlar, geliştiriciler, yöneticiler ve diğerleri tarafından arazi geliştirme ve yönetimini yenilikçi sürdürülebilir tasarımla uyumlu hale getirmek için kullanılır.
Arazi, yapılı çevrenin önemli bir bileşenidir ve sağlıklı işleyen görünümlerden elde ettiğimiz faydaları korumak ve geliştirmek için planlanabilir, tasarlanabilir, geliştirilebilir ve korunabilir. SİTES ekolojik açıdan esnek topluluklar yaratmaya yardımcı olur ve çevreye, mülk sahiplerine ve yerel ve bölgesel topluluklara ve ekonomilere fayda sağlar.
WELL - ABD
WELL, 7 kavrama bakarak insan sağlığını ve refahını etkileyen yapılı çevrenin özelliklerini ölçme, belgeleme ve izleme için performansa dayalı bir sistemdir. Bunlar: Hava, Su, Beslenme, Işık, Zindelik, Rahatlık ve Zihin.
WELL, insanların zamanlarının yüzde 90'ından fazlasını harcadığı binalar ile sağlık ve sağlıklı yaşamın kullanıcılara etkilerini araştıran bir tıbbi araştırma merkezine dayanıyor. WELL Sertifikalı alanlar ve WELL Core and Shell Uyumlu gelişmeler, beslenme, spor, ruh hali, uyku düzenini ve kullanıcıların performansını arttıran yapılı bir çevre yaratılmasına yardımcı olabilir.
WELL, her bina projesine uygulanan 100'den fazla özellikden oluşur ve her WELL özelliği, sağlık, konfor veya kullanıcılara ilişkin bilgileri etkileyen konulara cevap vermek üzere tasarlanmıştır. Sağlıklı ortamı geliştirmeyi amaçlayan birçok WELL özelliği mevcut hükümet standartları veya diğer standart belirleme kuruluşları tarafından desteklenmektedir.
WELL özellikleri, temel sertifikasyonun üzerindeki sertifika düzeyini belirleyen ön koşullar - temel WELL Sertifikasyonu veya Uyumu veya Optimizasyonu için - isteğe bağlı olarak kategorize edilir. WELL'in özellikleri birçok emlak sektöründe uygulanabilir ve mevcut WELL v1 ticari ve kurumsal ofis binaları için optimize edilmiştir.
WELL ayrıca, belirli bir bina türüne veya inşaat aşamasına özgü düşüncelerin özel kümesini göz önüne alan proje tipolojileri içine yerleştirilir. WELL v1 için, üç proje tipi vardır: Yeni ve Mevcut Binalar, Yeni ve Varolan İç Mekanlar, Çekirdek ve Kabuk.
DGNB - Almanya
DGNB, binaların ve kentsel alanların sürdürülebilirliğinin objektif olarak tanımlanmasını ve değerlendirilmesini sağlar. Kalite binanın tüm yaşam döngüsü boyunca kapsamlı olarak değerlendirilir. DGNB Sertifika Sistemi uluslararası geçerlidir.
Esnekliği nedeniyle, bir binanın çeşitli kullanımlarına ve hatta ülkeye özgü gereksinimleri karşılamak için özel olarak ayarlanabilir. Bir performans şartı yerine getirildiğinde, DGNB, bronz, gümüş, altın ve platin olarak ödüllendirir. Buna ek olarak, planlama aşamasında basit ön sertifikasyon seçeneği de vardır.
BCA Green Mark Scheme - Singapur
Singapur'da bulunan Green Mark, inşaat ve gayrimenkul sektörlerinde çevresel farkındalığın artırılması amacıyla Ocak 2005'te Yapı ve İnşaat Kurumu (BCA - Building and Construction Authority) tarafından başlatılmıştır.
BCA Green Mark Scheme, binaları, enerji verimliliği, su verimliliği, çevre koruma, iç mekan çevre kalitesi ve daha iyi bina performansına katkıda bulunan diğer yeşil ve yenilikçi özellikler dahil olmak üzere beş ana kritere göre değerlendirir. Program ayrıca geliştiricilere nakit teşvikler sunan, özellikle enerji kullanımı azaltma ve materyal koruma gibi alanlarda mevcut yapımdaki gelişmelere değinen altı adımlı bir planın ana hatlarını çiziyor.
BEAM - Hong Kong
Hong Kong'da bulunan BEAM, mevcut ve yeni inşa edilen karma kullanım kompleksleri dahil tüm bina türlerini kapsayan kapsamlı bir standart ve destek sürecidir. BEAM, binaların çevresel performansını değerlendiren, geliştiren, belgeleyen ve etiketleyen bir girişimdir. Bu, endüstri tarafından ortaklaşa geliştirilen ve benimsenen gönüllü bir programdır.
BEAM'ın amacı: Hong Kong ve diğer bölgelerde, daha sürdürülebilir binalar için talebi teşvik etmek, performansı artırmak ve yanlış iddiaları en aza indirmek; Geliştiriciler, tasarımcılar, mimarlar, mühendisler, müteahhitler ve işletmeciler tarafından takip edilebilen ortak bir performans standartları dizisi sağlamak; Planlama, tasarım, inşaat, yönetim ve yıkım ömrü boyunca binaların çevresel etkilerini azaltmak; İnşaat sektöründe farkındalığı arttırmak ve çevresel faktörlerin bir projenin başlangıcında bütünleştirilmesini sağlamak.
Sertifikasyon, inşaat sırasında alınan ve tamamlanan işlemlere dayanan önemli sayıda kredi nedeniyle ancak bina tamamlandığında verilebilir.
CASBEE - Japonya
Japonya’daki bina ömrü döngüsüne karşılık gelen dört değerlendirme aracından oluşur. "CASBEE" bu dört aracın ortak adı ve belirli amaçlar için genişletilmiş araçlardır.CASBEE değerlendirme araçları, ön tasarım için CASBEE, yeni İnşaat için CASBEE, mevcut bina için CASBEE ve renovasyon-yenileme için CASBEE olmak üzere tasarım sürecinin her aşamasında hizmet vermektedir.Her araç ayrı bir amaç ve hedef kullanıcı için tasarlanmıştır ve değerlendirilen binalarda geniş bir kullanım yelpazesine (ofisler, okullar, konutlar, vb.) uyacak şekilde tasarlanmıştır.CASBEE, enerji verimliliği, kaynak verimliliği, yerel çevre ve iç mekan alanlarının değerlendirme alanlarını kapsar. İç mekan ile açık alanlar, değerlendirmenin bir parçası olarak kabul edilir, ancak ayrı olarak değerlendirilir.
EDGE - Dünya Bankası IFC
EDGE, Excellence in Design for Greater Efficiencies (Daha Fazla Verimlilik İçin Tasarımda Mükemmellik), gelişmekte olan 125 pazarda yeni konut ve ticaret binaları için yeşil bina sertifikasyon sistemidir. Finansçıları, geliştiricileri, düzenleyicileri ve ev sahiplerini ilgilendiren program, mülk geliştiricilerine, kaynak verimli binaları inşa etmenin ne kadar hızlı ve uygun fiyatlı olduğunu göstererek, bina sahiplerine ve kiracılara değer vermelerini sağlıyor.
EDGE, tasarım ekiplerinin ve proje sahiplerinin, binalara enerji ve su tasarrufu seçeneklerini dahil etmenin en uygun maliyetli yollarını değerlendirebilmelerini sağlar. Özel sektörün gelişimine odaklanan Dünya Bankası Grubu'nun bir üyesi olan International Finance Corporation'ın (IFC) bir yeniliği olan EDGE, web tabanlı bir yazılım uygulaması, bir evrensel standart ve bir sertifikasyon sisteminden oluşur.
Green Star SA - Güney Afrika
Yapı endüstrisine yeşil binalar için nesnel bir ölçüm sağlamak ve yapı endüstrisindeki çevresel öncüleri tanıtmak ve ödüllendirmek için Avustralya Yeşil Bina Konseyi sistemi baz alınarak, Güney Afrika Yeşil Bina Konseyi tarafından geliştirildi. Her derecelendirme aracı farklı bir pazar sektörünü (ofis, ticari, konut vb.) yansıtır.Green Star SA derecelendirme araçlarının hedefleri: yeşil binalar için ortak bir dil ve ölçüm standardı oluşturmak, entegre bina tasarımını teşvik etmek, yeşil bina faydaları konusunda farkındalık yaratmak, çevresel liderleri tanıtmak ve kalkınmanın çevresel etkisini azaltmaktır.
Green Star SA Sertifikasyonu, tasarım veya yapım sürecini yönlendirmek için bir Green Star SA derecelendirme aracını kullanan ve başarı kanıtı olarak belgelendiren bir projeyi içeren resmi bir süreçtir.Projenin tasarım aşamasının sonunda bir "Design" sertifikası almak için, inşaat bittikten sonra da tüm yeşil bina stratejilerinin nihai binanın içine dahil edildiğini belgeleyen "As Built" sertifikası için başvurulabilir ve ödüllendirilebilir.Sertifikalı Değerlendirme, pratik tamamlanma öncesinde başarılabilir, ancak pratik tamamlandıktan sonra en geç 24 ay içinde edinilmelidir. "As Built" başvurular yapı tamamlandıktan sonra gönderilmelidir ve Sertifikalı Değerlendirme, yapı tamamlandıktan sonra en geç 24 ay içinde sağlanmalıdır.
Pearl Rating System for Estidama - Birleşik Arap Emirlikleri
Arapça "sürdürülebilirlik" anlamına gelen Estidama, Abu Dhabi'yi sürdürülebilir bir kentleşme modeline dönüştüren bir girişim olarak tasarlanıyor. Amacı daha sürdürülebilir topluluklar, şehirler ve küresel işletmeler yaratmak ve Estidama'nın dört temel direğini dengelemektir: çevresel, ekonomik, kültürel ve sosyal.Pearl Rating System for Estidama, belirli bir gelişimin sürdürülebilirliğini tasarımdan inşaata ve işletime kadar tüm ömrü boyunca ele almayı amaçlıyor. Buna göre, üç derecelendirme aşaması oluşturuldu: Tasarım, İnşaat ve İşletme.
Her bölümde zorunlu ve isteğe bağlı krediler vardır ve elde edilen her opsiyonel kredi için kredi puanı verilmektedir. Bir “Pearl” derecelendirmesi elde etmek için, tüm zorunlu kredi koşullarının yerine getirilmesi gerekir. Daha yüksek bir “Pearl” derecelendirmesi elde etmek için, tüm zorunlu kredi gereksinimleri en az sayıda kredi puanı ile karşılanmalıdır.
YEŞİL BİNALAR HAKKINDA HER ŞEY 1: Yeşil Bina Nedir?, Bina Standartları, Yeşil YönetmeliklerYEŞİL BİNALAR HAKKINDA HER ŞEY 2: Yeşil Bina Değerlendirme Ve Belgelendirme SistemleriYEŞİL BİNALAR HAKKINDA HER ŞEY 3: LEED Sertifikası Nedir?YEŞİL BİNALAR HAKKINDA HER ŞEY 4: BREEAM Sertifikası Nedir?EDGE Yeşil Bina Değerlendirme SistemiWELL Yeşil Bina Değerlendirme Sistemi
Editor - yesilodak.com