Çernobil ve Fukushima isimleri, nükleer felaketi ifade ediyor. Ama Tsuruga’yı hatırlıyor musun? Hiç Beloyarsk, Jaslovske veya Pickering'i duydunuz mu? Bu isimler, en pahalıya mal olan 15 nükleer felaket arasında görünüyor.
Çernobil ve Fukushima isimleri nükleer felaketi ifade ediyor. Ama Tsuruga’yı hatırlıyor musun? Hiç Beloyarsk, Jaslovske veya Pickering'i duydunuz mu?Bu isimler, en pahalı 15 nükleer felaket arasında görünüyor.
216 nükleer enerji kazası incelendi
Daha önce yapılan en iyi incelemeden iki kat daha fazla veri taranarak, bugüne kadar yaşanmış 216 nükleer enerji kazası ve olayına ilişkin yeni bir çalışma şunu öngörüyor; "Bir sonraki nükleer kaza halkın idrak edebileceğinden daha şiddetli ve çok daha erken olabilir.”
Çalışma, mevcut nükleer güvenlik değerlendirmesinde iki önemli konuya işaret ediyor.
Birincisi, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA), endüstriyi denetlemek ve nükleer enerjiyi teşvik etmek üzere iki taraflı hizmet ediyor.
İkincisi, nükleer olay riskini değerlendirmek için kullanılan birincil araç, kör noktalar konusunda sıkıntı çekiyor.
Birinci konudaki çıkar çatışması açıktır.
İkinci konu ise, sektörden olmayanlar için nükleer kazalar riskinin standart öngörülerinin kaynağı olan “Olasılıklı Güvenlik Analizlerinin” (probabilistic safety assessments-PSA) nasıl yürüdüğünü daha iyi anlayıncaya kadar şeffaf olmayabilir.
Olasılıklı Güvenlik Analizleri (PSA) yanlış olabilecek her olası şeyi belirlemek ve yanlış gideceği riski yansıtan bir olasılık belirlemekle ilgilidir.
Nükleer santraller birbirine kilitlenen emniyet mekanizmaları katmanlarıyla inşa edilir, önemli bir olaya neden olan arızaların hepsinin aynı anda gerçekleşebileceği düşünülerek, olasılıklar sıfıra yakın bir değere indirgenir.
Olasılıklı Güvenlik Analizleri (PSA), güvenlik mühendislerinin, teknolojinin faydalarına göre kabul edilebilir düzeyde riskleri azaltmalarına yardımcı olmak için kapsamlı ve eksiksiz bir yöntemdir.
Güvenlik mühendisliğinin "sıfır kaza" hedeflerine yönelik çabalarında büyük adımlar atmasına kesinlikle yardımcı oldu.
Bununla birlikte, Olasılıklı Güvenlik Analizleri’nden bilimsel olarak hesaplanan risk olasılıkları, mühendislerin yanlış gidebilecek her şeyi tanımlama yetenekleri kadar iyidir.
Daha önce düşünülmeyen bazı yeni şeyler ters gittiğinde, Olasılıklı Güvenlik Analizleri’ne hızla entegre olur ve tekrar hesaplanan değerlendirme ve güvenlik önlemleri, riskleri "güvenli" seviyelere tekrar döndürmeye yardımcı olur.
Ve sanayi, gerçek felaketlere ihtiyaç duymadan Olasılıklı Güvenlik Analizleri’nin ince ayarlamaya yardımcı olan güvenlik katmanları nedeniyle kaza olmazsa bile, yanlış olan her şeyi yakından takip eder.
Ancak sık sık, bir Çernobil veya bir Fukushima, noksanlıklarımızın riskleri kontrol altına alma teknolojimizi aştığını kanıtlıyor.
ETH Zürih ve Sussex Üniversitesi araştırmacıları tarafından yapılan bu yeni araştırma, nükleer endüstriyi aksatan olaylarla ilgili verileri istatistiksel bir analizle göndererek farklı bir yaklaşım benimsiyor.
Rapor, her nükleer felaketin ardından 20:20 görüşünden (olayın gerçekleşmesinden sonra anlaşılması) yararlanarak nükleer güvenlik mühendisliğinin gelişimini izliyor.
Nükleer kazaların özellikle "emniyet mühendisi" nin "orta-büyük" olayların bastırılmasındaki başarısı nedeniyle sıklık bakımından önemli ölçüde düştüğünü buluyor.
Ancak bu iyimser tahminlerle bile, IAEA ölçeğinin en uç noktasındaki nükleer felaketlerin yüzyılda bir veya iki kez meydana gelmesinin muhtemel olduğu öngörülüyor.
Three Mile Island ölçeğindeki kazaların olma olasılığı ise her 10-20 yılda %50.
Buna karşın, bu nükleer sanayinin sonu olmayabilir. Araştırmanın yazarlarından Profesör Didier Sornette, "Çalışmalarımızda nükleer endüstri tahrip edici görünse de, diğer hususlar ve gelişme potansiyeli, nükleer enerjiyi gelecekte cazip hale getirebilir" diye vurguluyor.
Ekip, konunun daha ayrıntılı incelenmesi için çevrimiçi bir açık kaynak nükleer olaylar veritabanı hazırladı.
Kaynak: treehugger.com
Editor - yesilodak.com