Dünyanın en yoksul şehirlerinde hava kirliliği düzeyi endişe veriyor. Kentsel alanlarda yaşayan insanların %80'inden fazlası, Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği sınırları aşan hava kirliliğine maruz kalmaktadır. WHO verilerine göre İstanbul’un hava kirliliği seviyesi de limitlerin üzerindedir.
Dünyanın en yoksul şehirlerinde hava kirliliği düzeyi endişe veriyor. Kentsel alanlarda yaşayan insanların %80'inden fazlası, Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) belirlediği sınırları aşan hava kirliliği seviyelerine maruz kalmaktadır. Dünyanın tüm bölgeleri etkilenmekle birlikte yoksul bölgelerde yaşayanlar daha fazla etkilenmektedir.
En son kentsel hava kalitesi veri tabanına göre, Dünya Sağlık Örgütü’nün hava kalitesi kurallarına uymayan, nüfusu 100 binden büyük olan şehirlerin oranı, gelişmiş ülkelerde %56, gelişmekte olan veya az gelişmiş ülkelerde bu oran %98’e çıkıyor.
Dünya genelinde 103 ülkeden 3000 kenti kapsayan veritabanına göre, küresel hava kirliliği düzeyleri bazı bölgelerde gözlemlenen iyileşmeye rağmen, son 5 yılda %8 oranında artmıştır.
Genel olarak, kentsel hava kirliliği düzeyleri, Avrupa ülkeleri ve Amerika gibi zengin ülkelerde daha düşük düzeylerde ölçülmüştür. En yüksek kentsel hava kirliliği düzeyleri ise Doğu Akdeniz ve Güneydoğu Asya Bölgelerinde ölçülmüştür ve bu bölgeleri yıllık ortalama seviyeleri sık sık limitleri aşan Batı Pasifik Bölgesi takip etmektedir.
WHO verileri gösteriyor ki hava kirliliği, gelişmekte olan ülkelerin hızlı büyüyen şehirlerinde 5 yıl içinde %8 arttı ve dünyanın en kirli 30 şehrinden 16’sı Hindistan’dadır. Hava kirliliğinden rahatsız olan Çin ise 2011 yılından bu yana hava kalitesini geliştirdi ve şimdi ilk 30’da sadece 5 şehri vardır.
WHO verilerine göre dünyanın en kirli şehri güneydoğu Nijerya'da hızlı büyüyen liman ve transit kenti Onitsha’dır. Sydney, New York ve Londra gibi gelişmiş ülkelerdeki şehirlerde hava kirliliği seviyeleri genel olarak daha düşüktür.
Bir çok ülke ve şehir hava kirliliği meselesini ele alarak umut verici sonuçlara ulaşmıştır. Örneğin, dünyanın en kirli şehirlerinden biri olan Yeni Delhi, büyük dizel otomobillerin şehir merkezine girmesini yasakladı. Gelişmekte olan ülkelerde izlenen şehirlerin yarıdan fazlası ile az gelişmiş ve orta gelirli ülkelerin üçte biri son 5 yıl içinde kendi hava kirliliği seviyelerini %5’den fazla düşürmüştür.
BM’in üçüncü hava kirliliği veritabanı, dünyanın en temiz şehirlerinin genellikle küçük, zengin ve sanayi merkezlerinden uzakta olan yerleşimler olduğunu göstermektedir.
Dünyanın en temiz kentsel havası, Finlandiya’nın Kuzey Kutup dairesi üzerindeki kasabası Muonio’da kaydedilmiştir. Bu kasabayı Kanada'dan Norman Wells, İya’dan Campisábalos ve ABD Wyoming’den Converse County şehirleri takip etmektedir.
Verilere göre Avustralya'daki en kirli şehir, batı kıyısında önemli bir liman olan Geraldton, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki en kirli şehir Kaliforniya'da Visalia-Porterville’dir. İstanbul’un hava kirliliği seviyesi de limitlerin üzerinde çıkmıştır ve bu da gereken önlemlerin bir an önce alınmasını gösteriyor.
Kaynak: Dünya Sağlık Örgütü
Editor - yesilodak.com